Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος (329 μ.Χ. - 390 μ.Χ.)
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γεννήθηκε στην Αριανζό της Καππαδοκίας, από τον Άγιο Γρηγόριο Επίσκοπο Ναζιανζού (1 Ιανουαρίου) και την Αγία Νόννα (5 Αυγούστου). Έχει δύο αδέρφια: τον Άγιο Καισάριο (9 Μαρτίου) και την Αγία Γοργονία (23 Φεβρουαρίου). Αγιασμένη οικογένεια!
Συμμαθητής και φίλος του Μεγάλου Βασιλείου, πηγαίνει κοντά σε περίφημους διδασκάλους της ρητορικής στη Παλαιστίνη και στην Αλεξάνδρεια και στα Πανεπιστήμια της Αθήνας. Οι σπουδές του διήρκεσαν 13 ολόκληρα χρόνια (από 17 έως 30 ετών). Μετά τις σπουδές στην Αθήνα ο Γρηγόριος επιστρέφει στην πατρίδα του μονολότι του πρόσφεραν έδρα Καθηγητή Πανεπιστημίου. Στα 43 του χρόνια χειροτονείται Επίσκοπος στην επισκοπή Σασίμων που ποτέ δεν ποίμανε λόγω των Αρειανών κατοίκων της.
Συμμαθητής και φίλος του Μεγάλου Βασιλείου, πηγαίνει κοντά σε περίφημους διδασκάλους της ρητορικής στη Παλαιστίνη και στην Αλεξάνδρεια και στα Πανεπιστήμια της Αθήνας. Οι σπουδές του διήρκεσαν 13 ολόκληρα χρόνια (από 17 έως 30 ετών). Μετά τις σπουδές στην Αθήνα ο Γρηγόριος επιστρέφει στην πατρίδα του μονολότι του πρόσφεραν έδρα Καθηγητή Πανεπιστημίου. Στα 43 του χρόνια χειροτονείται Επίσκοπος στην επισκοπή Σασίμων που ποτέ δεν ποίμανε λόγω των Αρειανών κατοίκων της.
Όμως, ο θάνατος έρχεται να πληγώσει τη ψυχή του, με αλλεπάλληλους θανάτους συγγενικών προσώπων. Πρώτα του αδερφού του Καισαρείου, έπειτα της αδερφής του Γοργονίας, μετά του πατέρα του και, τέλος, της μητέρας του Νόννας. Μετά απ’ αυτές τις θλίψεις, η θεία Πρόνοια τον φέρνει στην Κωνσταντινούπολη, όπου υπερασπίζεται με καταπληκτικό τρόπο την Ορθοδοξία και χτυπά καίρια τους Αρειανούς, που είχαν πλημμυρίσει την Κωνσταντινούπολη.
Η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη. Όλοι οι ναοί της Βασιλεύουσας ήταν στα χέρια των αιρετικών. Όμως ο Άγιος δεν απελπίζεται. Μετατρέπει ένα δωμάτιο στο σπίτι που τον φιλοξενούσαν σε Ιερό Ναό και του δίνει συμβολικό όνομα. Ονομάζει τον ναό Αγία Αναστασία δείγμα ότι πίστευε στην ανάσταση της Ορθόδοξης Πίστης. Οι αγώνες είναι επικίνδυνοι.
Οι αιρετικοί ανεβασμένοι πάνω στις σκεπές των σπιτιών τού πετούν πέτρες και έτσι ο Άγιος Γρηγόριος δοκιμάζεται πολύ. Στο ναό της Αγίας Αναστασίας εκφωνεί τους περίφημους πέντε θεολογικούς λόγους που του έδωσαν δίκαια τον τίτλο του Θεολόγου. Μετά τον σκληρό αυτό αγώνα, ο Μέγας Θεοδόσιος τον αναδεικνύει Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (381 μ.Χ.). Η Β’ Οικουμενική Σύνοδος τον αναγνώρισε ως Πρόεδρό της. Όμως μια μερίδα επισκόπων τον αντιπολιτεύεται για ευτελή λόγο και αηδιασμένος, δηλώνει τη παραίτησή του. Αναχωρεί στη γενέτειρά του Αριανζό και τελειώνει με ειρήνη τη ζωή του.
... γιατί ονομάστηκε Θεολόγος;
Η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη. Όλοι οι ναοί της Βασιλεύουσας ήταν στα χέρια των αιρετικών. Όμως ο Άγιος δεν απελπίζεται. Μετατρέπει ένα δωμάτιο στο σπίτι που τον φιλοξενούσαν σε Ιερό Ναό και του δίνει συμβολικό όνομα. Ονομάζει τον ναό Αγία Αναστασία δείγμα ότι πίστευε στην ανάσταση της Ορθόδοξης Πίστης. Οι αγώνες είναι επικίνδυνοι.
Οι αιρετικοί ανεβασμένοι πάνω στις σκεπές των σπιτιών τού πετούν πέτρες και έτσι ο Άγιος Γρηγόριος δοκιμάζεται πολύ. Στο ναό της Αγίας Αναστασίας εκφωνεί τους περίφημους πέντε θεολογικούς λόγους που του έδωσαν δίκαια τον τίτλο του Θεολόγου. Μετά τον σκληρό αυτό αγώνα, ο Μέγας Θεοδόσιος τον αναδεικνύει Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (381 μ.Χ.). Η Β’ Οικουμενική Σύνοδος τον αναγνώρισε ως Πρόεδρό της. Όμως μια μερίδα επισκόπων τον αντιπολιτεύεται για ευτελή λόγο και αηδιασμένος, δηλώνει τη παραίτησή του. Αναχωρεί στη γενέτειρά του Αριανζό και τελειώνει με ειρήνη τη ζωή του.
... γιατί ονομάστηκε Θεολόγος;
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος είναι ο δεύτερος, μετά τον Άγιο Απόστολο και Ευαγγελιστή Ιωάννη, στον οποίο η Εκκλησία απένειμε τον τίτλο του Θεολόγου (ο τρίτος είναι ο Συμεών ο νέος Θεολόγος). Μόνο τρεις Άγιοι ονομάζονται λοιπόν Θεολόγοι! Αυτοί, περισσότερο από κάθε άλλον, μετέφεραν τον Λόγο του Θεού στον κόσμο. Ο Άγιος Γρηγόριος ειδικότερα είναι ο τριαδικός Θεολόγος γιατί σε κάθε λόγο του κεντρικό σημείο της διδασκαλίας του είναι πάντα το Μυστήριο της Αγίας Τριάδας.
