Η προσευχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής:
Πριν αρχίσει η κάθε συνάντηση
Εἰς τὸ ὅνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.
Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, δόξα σοι.
Η ευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου
“Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καί ἀργολογίας μή μοι δῷς.
Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονής καί ἀγάπης χάρισαίμοι τῷ σῷ δούλῳ.
Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁράν τά ἐμά πταίσματα, καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν.”
ΘΕΜΑ: Η Αγιασμένη Επανάσταση (Φώτης Κόντογλου)
[ΠΡΟΣΟΧΗ: Σας κοινοποιούμε ολόκληρο το υπέροχο κείμενο του Φώτη Κόντογλου σχετικά με την επανάσταση του 1821, παρότι μεγάλο, και παρακαλούμε να παρουσιάσετε στα παιδιά επιλεκτικά μερικά σημεία του για να μην κουράσει!]
ΕΙΣΑΓΩΓΗ:
Συνεχίζει παιδιά η Μεγάλη Τεσσαρακοστή! Πάει το δεύτερο ποδαράκι!-Πόσα μας έμειναν; (...)
-Σωστά! Μας έμειναν άλλες πέντε !!!
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ:
“Η ελληνική Επανάσταση είναι η πιο πνευματική επανάσταση που έγινε στον κόσμο. Είναι αγιασμένη"
Η επανάσταση γίνεται τις περισσότερες φορές από κάποιες υλικές αιτίες, που είναι η σκλαβιά, η στέρηση, η κακοπέραση, τα βασανιστήρια, η περιφρόνηση. Η λευτεριά είναι η "θεότητα" που λατρεύει ο επαναστάτης, και γι’ αυτή χύνει το αίμα του. Μα τη λευτεριά, πολλές φορές, σαν την αποχτήσει ο επαναστάτης, δεν την μεταχειρίζεται για πνευματικούς σκοπούς, αλλά για να χαρεί την υλική ζωή μονάχα. Κοντά στην υλική ζωή έρχεται κι η πνευματική, μα τις περισσότερες φορές για πνευματική ζωή θεωρούνε οι άνθρωποι κάποιες απολαύσεις που είναι κι αυτές υλικές, κι ας φαίνουνται σαν πνευματικές.
Ένας επαναστάτης της γαλλικής Επανάστασης, να πούμε, θεωρούσε για πνευματικά κάποια πράγματα που, στ’ αλήθεια, δεν ήτανε πνευματικά. Αυτός ήθελε ν’ αποχτήσει τη λευτεριά, για να κάνει αυτά που νόμιζε πως είναι σωστά και δίκαια για τη ζωή των ανθρώπων σε τούτον τον κόσμο μοναχά, δηλαδή για την υλική ζωή τους, μην πιστεύοντας πως υπάρχει τίποτ’ άλλο για να το επιδιώξει ο άνθρωπος. Γι’ αυτό λέω πως, για τις περισσότερες επαναστάσεις, οι αιτίες που τις κάνανε να ξεσπάσουνε σταθήκανε υλικές, κι η ελευθερία που επιδιώξανε ήτανε προορισμένη να ικανοποιήσει μονάχα υλικές ανάγκες.
Η ελληνική όμως Επανάσταση είχε μεν για αιτία και τις υλικές στερήσεις και την κακοπάθηση του κορμιού, όπως η κάθε επανάσταση, αλλά, απάνω απ’ αυτές τις αιτίες, είχε και κάποιες που είναι καθαρά πνευματικές. Και πνευματικό, κατά τη γνώμη μου, αληθινά πνευματικό, είναι ότι έχει σχέση με το πνευματικό μέρος του ανθρώπου, με την ψυχή του, δηλαδή με τη θρησκεία.
Η σκλαβιά που έσπρωξε τους Έλληνες να ξεσηκωθούνε καταπάνω στον Τούρκο δεν ήτανε μονάχα η στέρηση κ’ η κακοπάθηση του κορμιού, αλλά, απάνω απ’ όλα, το ότι ο τύραννος ήθελε να χαλάσει την πίστη τους, μποδίζοντάς τους από τα θρησκευτικά χρέη τους, αλλαξοπιστίζοντάς τους και σφάζοντας ή κρεμάζοντάς τους, επειδή δεν αρνιόντανε την πίστη τους για να γίνουνε μωχαμετάνοι.
Για τούτο πίστη και πατρίδα είχανε γίνει ένα και το ίδιο πράγμα, κ’ η λευτεριά που ποθούσανε δεν ήτανε μονάχα η λευτεριά που ποθούνε όλοι οι επαναστάτες, αλλά η λευτεριά να φυλάξουνε την αγιασμένη πίστη τους, που μ’ αυτήν ελπίζανε να σώσουνε την ψυχή τους. Γιατί, γι’ αυτούς, κοντά στο κορμί, που έχει τόσες ανάγκες και που με τόσα βάσανα γίνεται η συντήρησή του, υπήρχε κ’ η ψυχή, που είπε ο Χριστός πως αξίζει περισσότερο από το σώμα, όσο περισσότερο αξίζει το ρούχο απ’ αυτό.
Εκείνες οι απλές ψυχές, που ζούσανε στα βουνά και στα ρημοτόπια, ήτανε διδαγμένες από τους πατεράδες τους στην πίστη του Χριστού, και γνωρίζανε, μ’ όλο που ήτανε αγράμματες, κάποια από τα λόγια του, όπως είναι τούτα: «Τι θα ωφελήσει άραγε τον άνθρωπο, αν κερδίσει τον κόσμον όλο, και ζημιωθεί την ψυχή του;» Ή: «Τι θα δώσει άνθρωπος για πληρωμή της ψυχής του;» «Η ψυχή είναι πιο πολύτιμη από τη θροφή, όπως το κορμί από το φόρεμα!» – κ.α.
Για τούτο, κατά τα χρόνια της σκλαβιάς, χιλιάδες παλληκάρια σφαχτήκανε και κρεμαστήκανε και παλουκωθήκανε για την πίστη τους, αψηφώντας την νεότητά τους, και μη δίνοντας σημασία στο κορμί τους και σε τούτη την πρόσκαιρη ζωή. Στράτευμα ολάκερο είναι οι άγιοι νεομάρτυρες, που δε θανατωθήκανε για τα υλικά αγαθά τούτης της ζωής, αλλά για την πολύτιμη ψυχή τους, που γνωρίζανε πως δε θα πεθάνει μαζί με το κορμί, αλλά θα ζήσει αιώνια. Ακούγανε και πιστεύανε ατράνταχτα τα λόγια του Χριστού, που είπε: «Μη φοβηθείτε εκείνον που σκοτώνει το σώμα, και που δεν μπορεί να κάνει τίποτα παραπάνω. Αλλά να φοβηθείτε εκείνον που μπορεί να θανατώσει και το σώμα και την ψυχή».
Η ελευθερία, που γι’ αυτή θυσιαζόντανε, δεν ήτανε κάποια ακαθόριστη θεότητα, αλλά ήτανε ο ίδιος ο Χριστός, που γι’ αυτόν είπε ο απόστολος Παύλος: «Όπου το Πνεύμα του Κυρίου, εκεί είναι κ’ η ελευθερία.» Κι αλλού λέγει: «Σταθείτε στερεά στην ελευθερία που σας χάρισε ο Χριστός, σταθείτε και μην πέσετε πάλι στο ζυγό της δουλείας. Γιατί για την ελευθερία σας κάλεσε. Αλλά την ελευθερία μην την παίρνετε μονάχα σαν αφορμή για τη σάρκα σας».
Για τούτο είναι αγιασμένη η ελληνική Επανάσταση, κι αγιασμένοι οι πολεμιστές της, όπως ήτανε αγιασμένοι όσοι πολεμήσανε μαζί με τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, πριν από 368 χρόνια, κατά το πάρσιμο της Πόλης, καταπάνω στον ίδιο οχτρό της πίστης τους.
Άκουσε με τι λόγια μιλούσε εκείνος ο αγιασμένος βασιλιάς (Κωνσταντίνος Παλαιολόγος) στους στρατιώτες του, σαν να ‘λεγε κανένα τροπάρι:
"Αδελφοί, αφού ήλθε λοιπόν ο ασεβής αυτός στρατηγός (ο Μωάμεθ) και εχθρός της αγίας μας πίστης, εμάς παρεμπόδισε, και σε κάθε προσπάθεια ανοίγοντας το μεγάλο του στόμα, πώς να βρει κατάλληλο καιρό για να καταπιεί εμάς και αυτή την πόλη, την οποία έχτισε εκείνος ο τρισμακάριστος και μεγάλος Βασιλιάς Κωνσταντίνος, και την αφιέρωσε και την χάρισε στην πάναγνη και υπέραγνη Δέσποινά μας Θεοτόκο και αειπαρθένο Μαρία, ώστε να είναι Κυρία και βοηθός και σκέπη στη δική μας πατρίδα και καταφύγιο των χριστιανών, ελπίδα και χαρά όλων των Ελλήνων, το καύχημα για όλους όσους βρίσκονται κάτω από την ανατολή του ηλίου."
Και στο τέλος είπε: "Ελπίζω στον Θεό, ώστε να λυτρωθούμε της παρούσης αυτής της δίκαιας απειλής, κατά δεύτερον όμως το αδαμάντινο στεφάνι που βρίσκεται στους ουρανούς είναι φυλαγμένο για εμάς, και η μνήμη θα είναι αιώνια και άξια στους ανθρώπους!"
Στην επανάσταση του '21, όπως και στην πολιορκία της Πόλης, μαζί με τους λαϊκούς πολεμούσανε πλήθος ρασοφορεμένοι, καλογέροι, παπάδες και δεσποτάδες, και τραβούσανε μπροστά με τον σταυρό στο χέρι, κι από πίσω τους χύμιζε κλαίοντας ο λαός, κ’ έψελνε:
Για της πατρίδος την ελευθερίαν,
για του Χριστού την πίστην την αγίαν,
γι’ αυτά τα δυο πολεμώ,
μ’ αυτά να ζήσω επιθυμώ
κι αν δεν τα αποκτήσω,
τι μ’ ωφελεί να ζήσω;
Στην Πόλη κρεμάστηκε ο πατριάρχης Γρηγόριος, ανοίγοντας πρώτος το μαρτυρολόγιο της Επανάστασης. Ο Θανάσης Διάκος πολέμησε σαν νέος Λεωνίδας, και σουβλίστηκε για την πίστη του. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Ησαΐας Σαλώνων, ο Ρωγών Ιωσήφ, ο Παπαφλέσσας, ο Θύμιος Βλαχάβας, κι άλλοι πολλοί, πολεμήσανε για την αγιασμένη πατρίδα τους.
Στην Τριπολιτσά κλειστήκανε στη φυλακή κατά την Επανάσταση οι δεσποτάδες του Μοριά, κ’ οι περισσότεροι πεθάνανε με αβάσταχτα μαρτύρια. Το ίδιο και στην Πόλη, φυλακωθήκανε και κρεμαστήκανε πολλοί δεσποτάδες.
Παρακάτω βάζω λίγα λόγια από το ημερολόγιο του αντιναύαρχου Γεωργίου Σαχτούρη:
«Παρασκευή, 25 Δεκεμβρίου. Εορτή των Γενεθλίων του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού. Αραγμένοι εις Ντάρδιζα με ήσυχον αέρα της τραμουντάνας, πλην με χιόνια. Αυτήν την ημέραν, δια το χαρμόσυνον της εορτής, το πρωί, υψώνοντας την σημαίαν μας, ερρίχθη και μια κανονιά, καθώς και όλα τα ελληνικά εδώ αραγμένα το αυτό έπραξαν.
Κυριακή, 15 Αυγούστου. Εορτή της Θεοτόκου. Εξημερώθημεν αραγμένοι. Υψώσαμεν τας σημαίας και ερρίξαμεν και από μιαν κανονιάν δια το χαρμόσυνον της ημέρας».
Ο ναύαρχος Κουντουριώτης έκανε την προσευχή του, σαν τους παλιούς, να τον βοηθήσει η Παναγία στη ναυμαχία της «Έλλης», κι όπου αλλού τον καλούσε το χρέος του. Το ίδιο κάνανε και κάνουνε όλοι οι Έλληνες στον πόλεμο.
Κατά την καταστροφή της Μικράς Ασίας, πρώτοι οι άνθρωποι της θρησκείας πληρώσανε με τη ζωή τους το καινούργιο χαράτσι στον οχτρό της πίστης μας. Ο μητροπολίτης της Σμύρνης Χρυσόστομος κρεμάστηκε, ο δεσπότης των Κυδωνιών Γρηγόριος θάφτηκε ζωντανός, ο Μοσχονησίων Αμβρόσιος θανατώθηκε άσπλαχνα, κι όλοι οι παπάδες κ’ οι καλόγεροι περάσανε από το σπαθί.
Οι Γερμανοί κ’ οι Ιταλοί θανατώσανε κι αυτοί ρασοφορεμένους των χωριών, για να μην απομείνουνε παραπίσω από τους άλλους θεομάχους.
Ναι! Πίστη και πατρίδα είναι για μας ένα πράγμα. Κι όποιος πολεμά το ένα, πολεμά και τ’ άλλο, κι ας μην ξεγελιέται.
Η μάννα μας η πνευματική είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, που ποτίστηκε με πολύ κι αγιασμένο αίμα.
Κανένας λαός δεν έχυσε και δεν χύνει ως τα σήμερα το αίμα του για την πίστη, όσο ο δικός μας.
Η Ορθόδοξη πίστη είναι ο θησαυρός ο κρυμμένος κι ο πολύτιμος μαργαρίτης που λέγει ο Χριστός.”
Πρακτική εφαρμογή
Διαβάζοντας το υπέροχο αυτό κείμενο του Φώτη Κόντογλου, ενός από τους “αγίους” των ελληνικών γραμμάτων (οι άλλοι δυο είναι ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης), πολλά πράγματα μπορούμε να διδαχτούμε.
1ον: Η Ελληνική Επανάσταση ήταν εθνικοαπελευθερωτική και όχι ταξική όπως επιμένουν κάποιοι. Το Έθνος ξεσηκώθηκε εναντίον ενός ξένου και αλλόπιστου εχθρού που το τυραννούσε και το καταπίεζε. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι σε αυτό, οι Έλληνες υπέφεραν κάτω από τον αβάσταχτο τουρκικό ζυγό.
2ον: Πίστη και έθνος ήταν ένα. Γι’ αυτό αν κάποιος αλλαξοπιστούσε, τότε τούρκευε και έπαυε να είναι Έλληνας, όλοι τον απέφευγαν και δεν τον συναναστρέφονταν.
3ον: Οι νεομάρτυρες πότισαν με το αίμα τους το δέντρο της Πίστης και το δέντρο της Ελευθερίας. Η Επανάσταση είναι αγιασμένη από το αίμα τους που χύθηκε για την αληθινή Πίστη στον Χριστό.
4ον: Υπάρχουν ιδανικά και αξίες σημαντικότερα από τη ζωή. Δεν είναι πάνω απ’ όλα η υγεία όπως (κακώς) συνηθίζουμε να λέμε. Πάνω απ’ όλα βρίσκεται ο Χριστός. Αυτό το ήξεραν οι πρόγονοί μας και θυσίασαν τη ζωή τους για την Αγία μας Πίστη. Η αθάνατη ψυχή και η αιώνια ζωή είναι ο πραγματικός θησαυρός, ο πολύτιμος μαργαρίτης της παραβολής. Ζωή χωρίς ελευθερία, ζωή χωρίς Χριστό είναι αδύνατη.
Αλήθεια, παιδιά μου, είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε τα πάντα, ακόμα και τη ζωή μας, για τον Χριστό; Αυτό έκαναν οι Άγιοι Νεομάρτυρες, αυτό έκαναν οι πρόγονοί μας που πήραν τα όπλα εναντίον των θεομάχων εχθρών μας. Ας είναι οδηγοί μας. Χρόνια πολλά!
Σχετικά βίντεο:
Παιχνίδι
1. Χρωματίζουμε την εικόνα:
2. Κάνουμε παρέλαση στο προαύλιο του κατηχητικού μας , λέμε όλοι μαζί τον Εθνικό μας Ύμνο και ψάλλουμε το '' Τη Υπερμάχω''!!!
3. Κάνουμε αντιστοίχιση των ονομάτων:
Μετά από κάθε συνάντηση
Εἰς τὸ ὅνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.
Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, δόξα σοι.
Η ευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου
“Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καί ἀργολογίας μή μοι δῷς.
Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονής καί ἀγάπης χάρισαίμοι τῷ σῷ δούλῳ.
Ναι, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁράν τά ἐμά πταίσματα, καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν.”
Δι’ εὐχῶν τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ὁ Θεός ἐλέησον καί σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.
