- Χρόνια πολλά! Μεγάλη ημέρα η σημερινή!
- Ξέρει κανείς τι γιορτάζουμε; (...) Την Υπαπαντή του Κυρίου μας Ιησού Χριστού!
- Ξέρει κανείς τι σημαίνει η λέξη «Υπαπαντή»; (...) Σημαίνει την παρουσίαση του μικρού Χριστού στον ναό του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα, σαράντα μέρες μετά τη Γέννησή Του.
- Σας θυμίζει κάτι αυτό; (...) Ακόμα και σήμερα, όταν γεννηθεί ένα μωράκι και αφού περάσουν σαράντα μέρες, πηγαίνει στον Ιερό Ναό να «σαραντήσει».
- Εκεί ο ιερέας διαβάζει ειδική ευχή στη μητέρα και στο βρέφος, το υποψήφιο νέο μέλος της Εκκλησίας! Θα γίνει επίσημο μέλος της Εκκλησίας μας την ημέρα της βάπτισής του.
- Πολλά είπαμε όμως, ας μιλήσουμε για τη μεγάλη γιορτή της Υπαπαντής!
Χρόνια πολλά παιδάκια μου καλά! Χρόνια πολλά και στις μανούλες σας, που σύμφωνα με την Εκκλησία μας, σήμερα κανονικά είναι η γιορτή τους, διότι είναι η εορτή της μητέρας!
Σήμερα, 2 Φεβρουαρίου, είναι η ημέρα της Υπαπαντής του Χριστού μας! Μεγάλη γιορτή της Εκκλησίας μας! Τι να σημαίνει άραγε η λέξη Υπαπαντή;
Ας παρατηρήσουμε την εικόνα της Υπαπαντής. Μήπως αναγνωρίζετε κάποια από τα πρόσωπα που βλέπετε στην εικόνα, πού νομίζουν ότι μπορεί να βρίσκονται.
Βλέπουμε την Παναγία, τον Ιωσήφ, το Χριστό βρέφος, ένα γέροντα ιερέα που τον λένε Συμεών και μια ηλικιωμένη γυναίκα που τη λένε Άννα. Προσοχή! Δεν πρόκειται για την Αγία Άννα, τη μητέρα της Παναγίας αλλά για την Άννα την Προφήτισσα. Τα πρόσωπα αυτά βρίσκονται στο Ναό του Σολομώντα, όπου λάτρευαν οι Ισραηλίτες τον Θεό.
Αυτή είναι η εικόνα της Υπαπαντής. Βλέπετε που ο Συμεών υποδέχεται στην αγκαλιά του τον μικρό Χριστό; Υπαπαντή,λοιπόν, σημαίνει «υποδοχή», επειδή ο Συμεών υποδέχτηκε τον Χριστό στο Ναό του Σολομώντα, όταν τον έφερε η
Παναγία βρέφος σαράντα ημερών για να τον αφιερώσει στο Θεό. Αυτό το έθιμο συνεχίζεται και σήμερα με τον «σαραντισμό» των παιδιών. Εσείς έχετε δει «σαραντισμό» μωρού, δηλαδή κάποιο μωρό που το φέρνει η μητέρα του στην εκκλησία για να σαραντίσει;
Το ιστορικό Ας δούμε με λίγα λόγια τι έγινε...
Σαράντα μέρες μετά τη Γέννηση του Χριστού στη Βηθλεέμ, η Θεοτόκος Μαρία με τον Ιωσήφ πήγαν στον Ναό του Σολομώντα να παρουσιάσουν το βρέφος στους ιερείς και να το αφιερώσουν στον Θεό σύμφωνα με όσα είχε ορίσει ο Μωυσής. Επειδή δεν είχαν χρήματα να προσφέρουν για θυσία ένα μεγάλο ζώο (αρνί) θα πρόσφεραν ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο νεογέννητα περιστέρια. Αυτό το γεγονός αποτελεί άλλη μια απόδειξη ότι ο Κύριος Ιησούς Χριστός δεν ήλθε να καταργήσει τον Μωσαϊκό νόμο, όπως ισχυρίζονταν οι υποκριτές Φαρισαίοι και Γραμματείς, αλλά να τον συμπληρώσει, να τον τελειοποιήσει. Στον ναό τους περίμενε ένας πολύ ηλικιωμένος γέροντας, ο Συμεών, ο οποίος πήρε στα χέρια του τον μικρό Ιησού και δοξολόγησε τον Θεό που τον αξίωσε να κρατήσει τον Σωτήρα και Λυτρωτή του κόσμου!
Ποιος ήταν όμως αυτός ο Συμεών;
Ο Προφήτης Συμεών ήταν άνδρας σοφός, ευλαβής και δίκαιος, χωρίς όμως να γνωρίζουμε την ακριβή καταγωγή του. Ήταν ένας από τους εβδομήκοντα (Ο΄) μεταφραστές, όπου στην Αλεξάνδρεια μεταφράζοντας την Αγία Γραφή από την εβραϊκή στην ελληνική γλώσσα, επικεντρώθηκε έντονα στο χωρίο (στίχο) του Προφήτη Ησαΐα «Ιδού η Παρθένος έξει εν γαστρί και τέξεται υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Εμμανουήλ» (Ησ. ζ΄,14). Ένα χωρίο, στο οποίο έδειξε δυσπιστία.Σύμφωνα με την παράδοση, έχοντας στο νου τις σχετικές αμφιβολίες του και περνώντας κάποιο ποταμό, έριξε το δακτυλίδι του, λέγοντας ότι αν θα το ξανάβρισκε, θα πίστευε όσα έγραφε η προφητεία. Φεύγοντας από την Αλεξάνδρεια, διανυκτέρευσε σε κάποια πόλη μαζί με τους συνοδοιπόρους του και αγοράζοντας κάποια ψάρια για το γεύμα τους, βρήκε μέσα στην κοιλιά του δικού του ψαριού το δακτυλίδι του.
Με έκπληξη είδε ο Συμεών το παράδοξο σημείο αυτό και ως απάντηση του Θεού στην κάθε αμφιβολία του. Έλαβε δε την Θεϊκή υπόσχεση «μη ιδείν θάνατον, πριν ή αν ίδη τον Χριστόν Κυρίου» (Λκ, β΄, 26). Τότε αποφάσισε να κατευθυνθεί και να κατοικήσει στα Ιεροσόλυμα για να εκπληρωθεί η πληροφορία του Θεού, ότι θα αξιωθεί πριν τον θάνατό του να δει και να δεχθεί στην αγκαλιά του Εκείνον που τότε δεν πίστευε. Εκεί στην Αγία Γη, κάθε πρωί έμπαινε στο Ναό και προσευχόμενος ανέμενε την εκπλήρωση της Θεϊκής υπόσχεσης, καρτερώντας να δει το Θείο Βρέφος.
Ο Δίκαιος Προφήτης Συμεών ο Θεοδόχος (αυτός που δέχτηκε στα χέρια του τον Θεό), αφού τους ευλόγησε προφήτευσε ότι όποιοι δεν πιστέψουν στον Χριστό θα χαθούν ενώ όσοι πιστέψουν θα σωθούν και θα κερδίσουν τον Παράδεισο. Ακόμα προφητεύει τον πόνο που θα νιώσει η Παναγία κατά το Πάθος, την Σταύρωση και τον θάνατο του υιού της από τον λαό που τόσο αυτός ευεργέτησε. Μόλις προφήτευσε, ό Συμεών γύρισε στο σπίτι του (σημερινή Ιερά Μονή «Κατά Μόνας») και πέθανε απέραντα ευχαριστημένος που εκπληρώθηκε η υπόσχεση του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου. Εορτάζουμε τη μνήμη του την επομένη (3 Φεβρουαρίου) της Υπαπαντής. Είναι ο τελευταίος «δίκαιος» του ιουδαϊκού νόμου της Παλαιάς Διαθήκης, και ο πρώτος του νόμου της θείας χάριτος, της Καινής Διαθήκης.
Ποια ήταν η προφήτιδα Άννα;
Στις 3 Φεβρουαρίου γιορτάζει και η Προφήτιδα Άννα. Ήταν θυγατέρα του Φανουήλ και καταγόταν από τη φυλή του Ασήρ, όγδοου γιου του Ιακώβ. Παντρεύτηκε πολύ νέα, και μετά από επτά χρόνια έμεινε χήρα. Από κει και πέρα έζησε μόνη της, χωρίς να ξαναπαντρευτεί. Παρηγοριά και ευχαρίστηση της ήταν η προσευχή, η νηστεία, η ανάγνωση των Γραφών, η φιλανθρωπία και η συχνή παρουσία της στο Ιερό σ' όλες τις πρωινές και εσπερινές δεήσεις. Για τον τρόπο αυτό της ζωής της, το Άγιο Πνεύμα μετέδωσε στην Άννα το προφητικό χάρισμα.Αξιώθηκε μάλιστα, αν και 84 ετών τότε, να υποδεχθεί στο Ναό μαζί με τον Δίκαιο Συμεών το θείο Βρέφος. Κατά τη συνάντηση εκείνη, η καρδιά της Άννας πλημμύρισε χαρά. Πλησίασε, προσκύνησε το παιδί και κατόπιν, αφού ευχαρίστησε και δοξολόγησε και αυτή τον Θεό, διακήρυττε ότι ήλθε ο Μεσσίας προς όλους, οι όποιοι ζούσαν περιμένοντας με ειλικρινή ευσέβεια τη λύτρωση του Ισραήλ. Η μνήμη της Προφήτιδας Άννας επαναλαμβάνεται στις 28 Αυγούστου.
Η Υπαπαντή του Κυρίου είναι μια Δεσποτική εορτή. Τι σημαίνει αυτό;
Δεσποτικές εορτές χαρακτηρίζονται όλες οι χριστιανικές εορτές που είναι αφιερωμένες στην ανάμνηση και τον επίγειο βίο του Ιησού Χριστού. Διακρίνονται σε δύο κατηγορίες τις «ακίνητες» (εορτάζονται σε σταθερή ημερομηνία) και τις «κινητές δεσποτικές εορτές» (εορτάζονται σύμφωνα με το πότε είναι το Πάσχα). Θεομητορικές εορτές ονομάζονται οι θρησκευτικές χριστιανικές εορτές που έχουν καθιερωθεί σύμφωνα με επίκεντρο της εορτής την Παναγία. Με αυτές τις εορτές τιμώνται γεγονότα του επίγειου βίου της από τη γέννηση έως και την Κοίμησή της. Α! Ξέχασα να σας υπενθυμίσω ότι η Υπαπαντή του Κυρίου είναι η Χριστιανική Ορθόδοξη εορτή της Μητέρας! Χρόνια πολλά λοιπόν σε όλες τις μητέρες του κόσμου! Χρόνια πολλά, μαμά! (Μην ξεχάσουμε λοιπόν φιλιά, λουλούδια, κάρτες, αγκαλιές... και να τη βοηθάμε λίγο και στο σπίτι!ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ: ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ (Μετάφραση)
22 Όταν συμπληρώθηκαν οι μέρες για τον καθαρισμό τους σύμφωνα με το μωσαϊκό νόμο, τον πήγαν στα Ιεροσόλυμα για να τον αφιερώσουν στον Kύριο,
23 όπως είναι γραμμένο στο νόμο του Kυρίου, ότι “κάθε αρσενικό που πρωτοανοίγει μήτρα, άγιο θα θεωρηθεί για τον Kύριο”
24 και για να προσφέρουν θυσία ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο νεογέννητα περιστέρια όπως απαιτεί ο νόμος του Kυρίου.
25 Eκείνη την εποχή υπήρχε στα Iεροσόλυμα ένας άνθρωπος που λεγόταν Συμεών. Kι ο άνθρωπος αυτός ήταν δίκαιος και ευσεβής, που προσδοκούσε την παρηγοριά του Iσραήλ και το Πνεύμα το Άγιο ήταν επάνω του.
26 Σ’ αυτόν, λοιπόν, είχε αποκαλυφθεί από το Άγιο Πνεύμα ότι δε θα πεθάνει πριν δει τον Xριστό του Kυρίου.
27Έτσι, με την καθοδήγηση του Πνεύματος, ήρθε στο ναό, και μόλις οι γονείς έφεραν μέσα το παιδάκι, τον Iησού, για να κάνουν γι’ αυτόν ό,τι συνηθίζεται σύμφωνα με το νόμο,
28 το πήρε στην αγκαλιά του και δοξολόγησε το Θεό και είπε:
29 “Tώρα πια αξιώνεις το δούλο σου, Kύριε, να πεθάνει ειρηνικά, σύμφωνα με την υπόσχεσή σου.
30 Γιατί τα μάτια μου είδαν το μέσο της σωτηρίας σου
31 που ετοίμασες κατάντικρυ όλων των λαών.
32 Φως που θ’ αποτελέσει αποκάλυψη για τα έθνη και δόξα για το λαό σου τον Iσραήλ”.
33 Kι απορούσαν ο Iωσήφ και η μητέρα του παιδιού γι’ αυτά που λέγονταν γι’ αυτό.
34 Aκόμα, ο Συμεών τους ευλόγησε και είπε στη Mαριάμ, τη μητέρα του παιδιού: “Nα! Aυτός είναι προορισμένος να γίνει η αιτία για την πτώση ή την ανόρθωση πολλών στο Iσραήλ και σημείο αντιλεγόμενο.
35 Mάλιστα, ακόμα και τη δική σου προσωπικά την ψυχή ρομφαία θα τη διαπεράσει, έτσι που ν’ αποκαλυφτούν οι διαλογισμοί πολλών καρδιών”.
36 Yπήρχε επίσης η προφήτισσα Άννα, κόρη του Φανουήλ, από τη φυλή του Aσήρ. Aυτή ήταν γριά, πολύ περασμένης ηλικίας, που είχε ζήσει εφτά χρόνια με τον άντρα της από την ημέρα του γάμου της.
37 Kαι τώρα, χήρα πια, περίπου ογδόντα τεσσάρων χρόνων, δεν απομακρυνόταν από το ναό, όπου λάτρευε το Θεό νύχτα και μέρα με νηστείες και προσευχές.
38 Tην ώρα εκείνη, λοιπόν, παρουσιάστηκε κι αυτή κι ευχαριστούσε τον Kύριο και μιλούσε γι’ αυτόν σε όλους εκείνους που πρόσμεναν λύτρωση στα Iεροσόλυμα.
Πρακτική εφαρμογή
Το κατά Λουκάν Ευαγγέλιο (Λουκ. 2:22-52) μας πληροφορεί για την παρουσίαση του μικρού Ιησού στον Ναό, 40 μέρες μετά την Θεία του Γέννηση. Ήταν γραμμένο στον Μωσαϊκό νόμο ότι κάθε πρωτότοκο αρσενικό παιδί θεωρείται αφιερωμένο στον Θεό. Η Θεοτόκος Μαρία και ο Άγιος Ιωσήφ ο Μνήστωρ οδηγούν τον Ιησού στον Ναό και προσφέρουν την καθιερωμένη θυσία.Μας κάνει εντύπωση πως ο Κύριος, από τις πρώτες μέρες της Ενανθρωπήσεώς του, ακολουθεί τον νόμο κατά γράμμα: περιτέμνεται την όγδοη μέρα (η Περιτομή του Χριστού εορτάζεται την 1η Ιανουαρίου, μαζί με τη μνήμη του Μεγάλου Βασιλείου) και παρουσιάζεται στον Ναό όταν σαραντίζει, προσφέροντας την κατάλληλη θυσία. Ήρθε στον κόσμο για να τον σώσει (Ιωάν. 12:47), όχι για να καταργήσει τον Μωσαϊκό νόμο (έναν νόμο που ο ίδιος έδωσε άλλωστε στον λαό Του) αλλά για να τον εκπληρώσει (Ματθ. 5:17).
Αλήθεια, εμείς υπακούμε στον νόμο του Θεού; Τον γνωρίζουμε; Και εάν όχι, πού μπορώ να βρω τον νόμο του Θεού; Βρίσκεται μέσα στην Αγία Γραφή, στη Βίβλο. Ο Χριστός ξεκαθάρισε ποια είναι η σημαντικότερη εντολή του νόμου: η χωρίς όρια, η ολοκληρωτική αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο (Λουκ. 10:27). Αν τηρήσουμε αυτή την εντολή, γινόμαστε μιμητές του Κυρίου και των Αγίων.
Κάτι άλλο που προκαλεί εντύπωση στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα είναι η προφητεία του Αγίου Συμεών του Θεοδόχου για τον πόνο που θα διαπεράσει σαν ρομφαία την ψυχή, την καρδιά της Θεοτόκου. Η Παναγία μας, ο πιο αγνός άνθρωπος, θα νιώσει τέτοιον πόνο που κανένας άλλος δεν ένιωσε ούτε θα νιώσει ποτέ, βλέποντας τον Υιό και Θεό της να κατηγορείται άδικα, να βασανίζεται και τελικά να πεθαίνει πάνω στον Σταυρό.
Ο πόνος είναι συνδεδεμένος με τη ζωή του ανθρώπου από τη στιγμή που εγκατέλειψε τον Παράδεισο. Όλοι θα πονέσουμε σε αυτή τη ζωή, είτε σωματικά είτε ψυχικά.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο Θεός επιτρέπει τον πόνο για διάφορους λόγους, οι οποίοι πάντα είναι προς το συμφέρον της ψυχής μας -ποτέ όμως δε θα μας δώσει κάτι που ξεπερνά τις δυνάμεις και τις αντοχές μας. Ας κάνουμε υπακοή στο θέλημα του Θεού και υπομονή στις δυσκολίες και ας μην ξεχνάμε πως μετά τη Σταύρωση ακολουθεί ΠΑΝΤΑ η Ανάσταση!
Και τώρα ο Σχολιασμός
Τις περισσότερες φορές, πολλοί από εμάς, γιορτάζουμε τις μεγάλες θρησκευτικές γιορτές της Ορθοδοξίας μας, χωρίς να γνωρίζουμε την ουσία και το νόημά τους. Η Υπαπαντή του Κυρίου μας Ιησού Χριστού είναι μία από τις μεγάλες εορτές της Ορθοδοξίας με δύο νοήματα που μπορεί να αγνοούμε.
Πρώτον η τελετή του σαραντισμού που έγινε τότε με τον μικρό Ιησού και την αφιέρωση Του στον Θεό Πατέρα είναι κάτι που και στα χρόνια τα δικά μας δεν έχει αλλάξει και που τότε οριζόταν από τον Μωσαϊκό Νόμο. Όμως, το βασικό νόημα αυτής της τελετής βρίσκεται στα λόγια του Ίδιου του Κυρίου, που είπε πως δεν ήρθε στον κόσμο για να καταργήσει τους Νόμους, τα ήθη και τα έθιμα αλλά για να τα συμπληρώσει, να τα ανακαινίσει.
Ο Χριστός σεβάστηκε πολύ περισσότερο από τον καθένα, τον άνθρωπο και τις συνήθειες του και δεν ήρθε ως δυνάστης για να ταλαιπωρήσει το δημιούργημά Του και να διχάσει. Όλη Του η επίγεια ζωή ήταν ζωή αγάπης, κατανόησης και συμπόνιας. Άρα, για μία ακόμη φορά και ενώ ήταν ακόμα μωρό, απέδειξε ότι ενανθρωπίστηκε για έναν σκοπό που η διαχρονικότητα του δεν θα πάψει ποτέ να ισχύει. Η ένωση και όχι ο διχασμός. Μέσω του προσώπου Του εκφράστηκε η πεμπτουσία της Ενανθρωπίσεως και του δόγματός μας, που δεν είναι άλλη από την επιστροφή του ανθρώπου εκεί που πραγματικά ανήκει: στην αγκαλιά του Δημιουργού του.
Δεύτερον εκτός από την ευλογία που λαμβάνει το βρέφος με τον πρώτο του εκκλησιασμό και τις ευχές που διαβάζονται, ευλογία λαμβάνει και η μητέρα αυτού.
Η ροπή προς την αμαρτία είναι κοινή για όλους και είναι μέσα στην φύση μας, άντρες και γυναίκες, μεγάλους ή μικρούς. Μέσα, λοιπόν, από την χάρη που παίρνει η κάθε μητέρα ενός βρέφους καταδεικνύεται μια μεγάλη αλήθεια που τείνει να ξεχαστεί.
Για οποιοδήποτε γεγονός της ζωής μας οφείλουμε να ζητάμε την βοήθεια του Θεού και να μην θεωρούμε ότι τα πάντα τα έχουμε καταφέρει μόνοι μας. Το ότι ο Θεός μας καθιστά συνδημιουργούς μέσω της τεκνοποίησης είναι από τις μεγαλύτερες ευλογίες που βιώνει ο άνθρωπος στην ζωή του. Είναι ένα μεγάλο και θαυμαστό γεγονός, μοναδικό για τον κάθε άνθρωπο, είτε είναι γονέας είτε είναι παιδί. Δεν είναι όμως δεδομένο, ούτε συντελείται ερήμην του Θεού με τις δικές μας μόνο δυνάμεις. Όλα ξεκινούν και όλα τελειώνουν από τον Θεό. Και για όλα πρέπει να Τον ευχαριστούμε και να ζητάμε την ευλογία και την χάρη Του.
«Είτε τρώτε, είτε πίνετε, είτε οτιδήποτε άλλο πράττετε, πρέπει όλα να τα κάνετε για τη δόξα του Θεού» (Α΄ Κορ. 10,31)».
ΣΧΕΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ:
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ:
