ΘΕΜΑ: 24.2 α. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου β. Ο Αθανάσιος Διάκος - Νεοτητα Ι.Μ Φωκιδος

ΝΕΑ

24 Μαρτίου 2022

ΘΕΜΑ: 24.2 α. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου β. Ο Αθανάσιος Διάκος

 Η προσευχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής:

Πριν αρχίσει η κάθε συνάντηση

    Εἰς τὸ ὅνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν. 
Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, δόξα σοι.

Η ευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου

“Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καί ἀργολογίας μή μοι δῷς.

Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονής καί ἀγάπης χάρισαίμοι τῷ σῷ δούλῳ.

Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁράν τά ἐμά πταίσματα, καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν.”
  




ΘΕΜΑ: α. Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου

ΕΙΣΑΓΩΓΗ:

Συνεχίζει  παιδιά η Μεγάλη Τεσσαρακοστή! Πάει και το τρίτο ποδαράκι!
-Πόσα μας έμειναν; (...)
-Σωστά! Μας έμειναν άλλες τέσσερα !!!
 
    25η Μαρτίου! Διπλή γιορτή! Χρόνια πολλά! Ποιος θα μας πει τι γιορτάζουμε;;; (Αφήνουμε τα παιδιά να μιλήσουν σύντομα για την Έναρξη του Αγώνα και  την Θεομητορική εορτή του Ευαγγελισμού. Συμπληρώνουμε όπου χρειαστεί.)

    Ναι παιδιά (....) Κάθε χρόνο λοιπόν, στις 25 Μαρτίου όλοι οι Έλληνες θυμόμαστε τα γεγονότα αυτά και γιορτάζουμε την πατρίδα μας! Την ίδια ημέρα, η Εκκλησία μας γιορτάζει και τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, το γεγονός δηλαδή κατά το οποίο ο Αρχάγγελος Γαβριήλ εμφανίστηκε στην Παναγία μας και της έφερε το χαρούμενο μήνυμα ότι θα γεννήσει τον Χριστό που θα φέρει τη σωτηρία στους ανθρώπους.
   
    Γι' αυτό λοιπόν παιδιά, στις 25 Μαρτίου οι Έλληνες έχουμε διπλή γιορτή και διπλή χαρά! Γιορτάζει η Παναγία μας, γιορτάζει και η Πατρίδα μας!
    
    Η μεγάλη και χαρμόσυνη εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου εορτάζεται πάντα μέσα στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, περίοδο πένθους, κατά την οποία απαγορεύεται η τέλεση πανηγύρεων. Με τον 52ο κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου επιτράπηκε ως εξαίρεση κατά την εορτή του Ευαγγελισμού να τελείται η θεία λειτουργία του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου και όχι η λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων.

    Επίσης η Εκκλησία επιτρέπει την κατάλυση ιχθύος (δηλαδή τρώμε ψάρι) αυτή τη μέρα. Επειδή δεν μπορούμε να εορτάσουμε για πολλές μέρες τη μεγάλη αυτή εορτή, κάθε Παρασκευή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής (εκτός της τελευταίας που ο λαός την ονομάζει «βουβή») συγκεντρωνόμαστε στους Ιερούς Ναούς για τους Χαιρετισμούς όπου ακούμε τα «Χαίρε» που απευθύνει ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στην Κεχαριτωμένη Θεοτόκο Μαρία.

  
β. Ο Αθανάσιος Διάκος ο Λεωνίδας της Ρούμελης

    O Αθανάσιος Διάκος γεννήθηκε το 1788 στην Άνω Μουσουνίτσα της Φωκίδας (σημερινός Αθανάσιος Διάκος) και κατ’ άλλους στη γειτονική Αρτοτίνα, απ’ όπου καταγόταν η μητέρα του. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Γραμματικός.

    Ο πατέρας του, Νικόλαος Γραμματικός, γνωστός στην περιοχή με το παρατσούκλι «ψυχογιός», μη μπορώντας να αντέξει τα βάρη της πολυμελούς οικογένειάς του, τον έστειλε δόκιμο μοναχό στο κοντινό μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου, σε ηλικία 12 ετών. Πέντε χρόνια αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος, αλλά γρήγορα εγκατέλειψε την καλογερική, όταν σκότωσε ένα Τούρκο αγά.

    Ο νεαρός Αθανάσιος εντάχθηκε ως πρωτοπαλίκαρο στο σώμα του οπλαρχηγού Γούλα Σκαλτσά, συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση, καθώς ο παππούς και ο θείος του είχαν διατελέσει κλέφτες. Τότε έλαβε και το προσωνύμιο Διάκος, με το οποίο έγινε γνωστός και έμεινε στην ιστορία.

    Το 1814 πήγε στα Ιωάννινα και εντάχθηκε στη σωματοφυλακή του Αλή Πασά, της οποίας επικεφαλής ήταν ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Όταν ο Ανδρούτσος διορίστηκε αρχηγός στο αρματολίκι της Λιβαδειάς, ο Διάκος τον ακολούθησε. Μετά την αποχώρηση του Ανδρούτσου, ο Διάκος ανακηρύχθηκε καπετάνιος του καζά (θρησκευτικού λειτουργού) της πόλης τον Οκτώβριο του 1820, ενώ την ίδια περίοδο μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία.

    Στις 27 Μαρτίου 1821, ο Αθανάσιος Διάκος πρωτοστατεί στην κήρυξη της Επανάστασης στην Ανατολική Στερεά (Μονή Οσίου Λουκά), μετά από συνεννόηση με τους Αχαιούς, που είχαν επαναστατήσει μία εβδομάδα νωρίτερα. Έχοντας λάβει την άδεια του βοεβόδα της Λιβαδειάς Χασάν Αγά, κατορθώνει να στρατολογήσει 5.000 χωρικούς, με πρόσχημα την απόκρουση του Ανδρούτσου.

    Στις 30 Μαρτίου, η Λιβαδειά πέφτει στα χέρια των επαναστατών και στη συνέχεια ο Διάκος οργανώνει την κατάληψη της Αταλάντης (31 Μαρτίου) και της Θήβας (1 Απριλίου), ενώ λίγο αργότερα κυριεύει το ισχυρό φρούριο της Μπουδουνίτσας (Μενδενίτσας). Ακολούθως, επιχειρεί να καταλάβει το Ζητούνι (Λαμία), το διοικητικό κέντρο της περιοχής και το Πατρατζίκι (Υπάτη), χωρίς, όμως, επιτυχία, καθότι ο τοπικός οπλαρχηγός Μήτσος Κοντογιάννης αρνείται να βοηθήσει, επειδή θεωρεί άκαιρο τον ξεσηκωμό.

    Όταν ξεκίνησε η Μεγάλη Επανάσταση, στάλθηκαν δυο πασάδες για να την καταστείλουν. Ξεκίνησαν από την Ήπειρο και κατέβηκαν προς τη Ρούμελη (Στερεά Ελλάδα). Οι Έλληνες οπλαρχηγοί αποφάσισαν να τους εμποδίσουν. Στις 23 Απριλίου ο Αθανάσιος Διάκος έπιασε το γεφύρι της Αλαμάνας, στον Σπερχειό ποταμό κι οι άλλοι δύο οχυρώθηκαν σε άλλα σημεία, για να εμποδίσουν τους πασάδες να προχωρήσουν προς τη Βοιωτία και την Άμφισσα. 

    Πρώτος από τους πασάδες ξεκίνησε ο Ομέρ Βρυώνης κι επιτέθηκε κατά των Πανουργιά και Δυοβουνιώτη. Οι άντρες τους όμως φοβήθηκαν και διασκορπίστηκαν, καθώς είδαν τον όγκο του τουρκικού στρατού. Κατόπιν ενωμένος όλος ο τουρκικός στρατός στράφηκε εναντίον του Διάκου, στην Αλαμάνα. Οι άντρες του, όταν είδαν το πλήθος του εχθρού, δείλιασαν και διασκορπίστηκαν. Έμειναν μόνο ο Αθανάσιος Διάκος και 48 παλικάρια του, αποφασισμένοι να πεθάνουν, όπως πέθαναν εκεί κοντά, στις Θερμοπύλες, πριν από 2300 χρόνια ο Λεωνίδας με τους 300 Σπαρτιάτες του πολεμώντας τους Πέρσες. Η μάχη που ακολούθησε ήταν σκληρή και σύντομα τα παλικάρια σωριάζονται νεκρά. Μόνο δέκα απομένουν όρθιοι. Τότε το πρωτοπαλίκαρο του Διάκου του φέρνει ένα άλογο και τον παρακαλεί να φύγει, επειδή θα μπορούσε να φανεί και στο μέλλον χρήσιμος για την πατρίδα. 

    Όμως το ηρωικό παλικάρι αρνείται και πολεμάει υπεράνθρωπα. Το τουφέκι του σπάζει. Τραβάει τότε το σπαθί του και αγωνίζεται σαν γίγαντας, ώσπου σπάζει κι αυτό. Πληγωμένος στον ώμο ο Διάκος πέφτει ζωντανός στα χέρια των εχθρών. 

    Θαύμασε ο Ομέρ Βρυώνης την παλικαριά και τη λεβεντιά του Διάκου και του πρότεινε να του χαρίσει τη ζωή, αν δεχόταν να αλλαξοπιστήσει. Περήφανα ο Διάκος του απάντησε: «Πάτε κι εσείς κι η πίστη σας να χαθείτε! Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός και θα πεθάνω!». Οργισμένος τότε ο Τούρκος πασάς έδωσε διαταγή να τον σουβλίσουν ζωντανό. Ο Αθανάσιος Διάκος μαρτύρησε για την πίστη του και την πατρίδα στις 24 Απριλίου 1821. Ήταν 34 ετών. 

    Του Διάκου
(24 Απριλίου 1821)
Τρία πουλάκια κάθουνταν ψηλά στη Χαλκουμάτα,
το να τηράει τη Λιβαδιά και τ’ άλλο το Ζιτούνι,
το τρίτο το καλύτερο μοιριολογάει και λέει:
«Πολλή μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα.
Μην ο Καλύβας έρχεται, μην ο Λεβεντογιάννης;
– Νούδ’ ο Καλύβας έρχεται, νούδ’ ο Λεβεντογιάννης,
Ομέρ Βρυόνης πλάκωσε με δεκοχτώ χιλιάδες».

Ο Διάκος σαν τ’ αγροίκησε, πολύ του κακοφάνη.
Ψιλή φωνή νεσήκωσε, τον πρώτο του φωνάζει:
«Τον ταϊφά μου σύναξε, μάσε τα παλληκάρια,
δώσ’ τους μπαρούτη περισσή και βόλια με τις χούφτες,
γλήγορα και να πιάσουμε κάτω στην Αλαμάνα,
όπου ναι ταμπούρια δυνατά κι’ όμορφα μετερίζια».

Παίρνουνε τ’ αλαφρά σπαθιά και τα βαριά τουφέκια,
στην Αλαμάνα φτάνουνε και πιάνουν τα ταμπούρια.
«Καρδιά, παιδιά μου, φώναξε, παιδιά, μη φοβηθήτε,
σταθήτε αντρεία σαν Έλληνες και σα Γραικοί σταθήτε».

Ψιλή βροχούλα νέπιασε κ’ ένα κομμάτι αντάρα,
τρία γιουρούσια νέκαμαν τα τρία αράδα αράδα.
Έμεινε ο Διάκος στη φωτιά με δεκοχτώ λεβέντες.
Τρεις ώρες επολέμαε με δεκοχτώ χιλιάδες.
Βουλώσαν τα κουμπούρια του κι’ ανάψαν τα τουφέκια,
κι’ ο Διάκος εξεσπάθωσε και στη φωτιά χουμάει,
’ξήντα ταμπούρια χάλασε κ’ εφτά μπουλουκμπασίδες.
Και το σπαθί του κόπηκε ανάμεσα απ’ τη χούφτα
και ζωντανό τον έπιασαν και στον πασά τον πάνουν,
χίλιοι τον παν από μπροστά και χίλιοι από κατόπι.

Κι’ ο Ομέρ Βρυόνης μυστικά στο δρόμο τον ερώτα:
«Γίνεσαι Τούρκος, Διάκο μου, την πίστη σου ν’ άλλαξης,
να προσκυνήσης στο τζαμί, την εκκλησιά ν’ αφήσης;»
Κ’ εκείνος τ’ αποκρίθηκε και στρίφτει το μουστάκι:
«Πάτε και σεις κ’ η πίστη σας, μουρτάτες, να χαθήτε!
Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε ν’ αποθάνω.
Α θέλετε χίλια φλωριά και χίλιους μαχμουτιέδες,
μόνον εφτά μερών ζωή θέλω να μου χαρίστε,
όσο να φτάση ο Οδυσσεύς και ό Θανάσης Βάγιας».
Σαν τ’ άκουσε ο Χαλίλ μπεης αφρίζει και φωνάζει:
«Χίλια πουγγιά σας δίνω γω κι’ ακόμα πεντακόσια,
το Διάκο να χαλάσετε, το φοβερό τον κλέφτη,
γιατί θα σβήση την Τουρκιά κι’ όλο μας το ντοβλέτι».

Το Διάκο τότε παίρνουνε και στο σουβλί τον βάζουν,
ολόρτο τον εστήσανε κι’ αυτός χαμογελούσε,
την πίστη τους τούς ύβριζε, τους έλεγε μουρτάτες.
«Σκυλιά κι’ α με σουβλίσετε, ένας Γραικός εχάθη.
Ας είν’ ο Όδυσσεύς καλά κι’ ο καπετάν Νικήτας,
που θα σας σβήσουν την Τουρκιά κι’ όλο σας το ντοβλέτι".

[πηγή: Ν.Γ. Πολίτης, Εκλογαί από τα τραγούδια του ελληνικού λαού, Βαγιονάκη, Αθήνα 1969, σ. 22-24]

    Σε ένα άλλο δημοτικό τραγούδι, ο Διάκος παρουσιάζεται να λέει: «Για δες καιρό που διάλεξε ο Χάρος να με πάρει, τώρα που ανθίζουν τα βουνά και βγάζει η γης χορτάρι!». Το μαρτύριό του έγινε άνοιξη, την εποχή που όλη η φύση ξυπνά και ντύνεται στα γιορτινά της. «Γλυκιά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα!» γράφει ο Εθνικός μας ποιητής. Τίποτα όμως δε άλλαζε την απόφαση του παλικαριού. Τη θυσία του εκδικήθηκε λίγο αργότερα στο Χάνι της Γραβιάς ο Οδυσσέας Ανδρούτσος.



Πρακτική εφαρμογή

   
Ο Αθανάσιος Διάκος ήταν όμορφος, νέος, δυνατός, ένα πραγματικό παλικάρι. Όταν οι ο Ομέρ Βρυώνης τον συνέλαβε, θαύμασε τη λεβεντιά του και θέλησε να τον σώσει. Το μόνο που είχε να κάνει ο Διάκος ήταν να τουρκέψει, δηλαδή να αρνηθεί τον Χριστό και να ασπαστεί την ισλαμική θρησκεία. Ο Διάκος, χωρίς να το σκεφτεί ούτε στιγμή, αρνήθηκε την πρόταση του πονηρού πασά και πέθανε μαρτυρικά για χάρη του Χριστού. Ήταν ένας πραγματικός ήρωας και μάρτυρας.

    Ο Αθανάσιος Διάκος είχε από μικρός διδαχτεί ότι πιο σημαντική από τη επίγεια ζωή είναι η αιώνια ζωή, η ζωή κοντά στον Χριστό. Το βασανιστήριο του ήταν φρικτό και η πρόταση του Ομέρ Βρυώνη δελεαστική, αλλά για τίποτε στον κόσμο δε θα αρνούνταν τον Αληθινό Θεό, τον Σωτήρα του Κόσμου, Ιησού Χριστό. Εμείς;;; Είμαστε έτοιμοι να πεθάνουμε για την Πίστη μας; Είμαστε έτοιμοι να ομολογήσουμε τον μόνο Αληθινό Θεό; Είναι ο Χριστός ό,τι πιο σημαντικό στην ζωή μας; Πάνω απ’ όλα ο Χριστός!

    Είναι πολύ σημαντικό να τιμούμε τους ήρωες που έχυσαν το αίμα τους κι έδωσαν τη ζωή τους για την Πίστη και την Ελευθερία της πατρίδας μας. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια τους έχουμε ξεχάσει. 
       
    Πώς μπορώ να τους τιμήσω; Αρχικά τιμώ την Εθνική Εορτή της 25ης Μαρτίου (βγάζω την ελληνική σημαία στο μπαλκόνι, εκκλησιάζομαι, συμμετέχω σε σχετικές εκδηλώσεις που γίνονται…). Δεν είναι αγγαρεία, είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής. Μαθαίνω τον βίο τους, μιμούμαι τις αρετές και την φιλοπατρία τους, κρατάω το παράδειγμά τους στην καρδιά μου, τους βάζω στην προσευχή μου: 

    Κύριε, ανάπαυσε τις  ψυχές των ηρωικών προγόνων μας! 

    Ζήτω η Ελληνική Επανάσταση! Ζήτω το 1821!




Σχετικά βίντεο:

Αθανάσιος Διάκος, ο Λεωνίδας του 1821








  • Η 3η Κυριακή της Μ. Σαρακοστής, παιδιά, είναι της Σταυροπροσκυνήσεως.
  • Το νόημα αυτής της Κυριακής είναι φανερό. Καθώς βρισκόμαστε στην μέση της νηστείας χρειαζόμαστε βοήθεια και ενθάρρυνση. Αυτήν την βοήθεια την παίρνουμε ατενίζοντας τον Σταυρό του Χριστού που υψώνεται στο μέσο των ναών και καλούμαστε να τον προσκυνήσουμε.

Παιχνίδι

1. Χρωματίζουμε την εικόνα:






2.  Άσπρο μπλε




    Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες και παρατάσσονται το ένα απέναντι από το άλλο σε απόσταση περίπου 3 μέτρων. Η μια ομάδα αντιπροσωπεύει το “άσπρο” και η άλλη το “μπλε”. 

    Ο κατηχητής αφηγείται μια ιστορία και όταν πει τη λέξη “άσπρο” η ομάδα αυτή κυνηγά τα μέλη της άλλης ομάδας για να τα πιάσει. Το ίδιο κάνει η άλλη ομάδα αν πει τη λέξη “μπλε” ενώ συνεχίζει την ιστορία. Βγαίνουν από το παιχνίδι όσοι πιάνονται και κερδίζει η ομάδα  που μένει τελευταία.

 
4. Ο Ακάθιστος Ύμνος:





    
ΠΡΟΣΕΥΧΗ: 

Μετά από κάθε συνάντηση

   Εἰς τὸ ὅνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν. 
Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, δόξα σοι.
    
    Η ευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου

    “Κύριε καί Δέσποτα τῆς ζωῆς μου, πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας, καί ἀργολογίας μή μοι δῷς.

    Πνεῦμα δέ σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, ὑπομονής καί ἀγάπης χάρισαίμοι τῷ σῷ δούλῳ.

    Ναι, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁράν τά ἐμά πταίσματα, καί μή κατακρίνειν τόν ἀδελφόν μου, ὅτι εὐλογητός εἶ εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Αμήν.”

    Δι’ εὐχῶν τῶν Ἁγίων Πατέρων ἡμῶν Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ ὁ Θεός ἐλέησον καί σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.

Pages