Τα πάθη του Χριστού | Η Σταύρωση του Κυρίου
• Η Αγία και μεγάλη Σαρακοστή του 2023 τελειώνει και βαδίζουμε πλέον προς την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα. Η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί έχει μεγαλύτερη χρονική διάρκεια, αλλά γιατί είναι μεγάλα και σωτηριώδη τα γεγονότα που βιώνουμε την Εβδομάδα αυτή. Τα Πάθη, τη Σταύρωση, το Θάνατο και την Ανάσταση του Κυρίου.
• Το κοσμοσωτήρια και λυτρωτικά Πάθη του Κυρίου μας τα βιώνουμε μέσα από τις Ιερές Ακολουθίες που τελούνται κάθε βράδυ της Μ. Εβδομάδας στους Ναούς μας, αλλά και στις Θ. Λειτουργίες τα πρωινά. Μέσα από τις Ιερές Ακολουθίες και τη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας ο άνθρωπος καταλαβαίνει ότι πριν την Ανάσταση υπάρχει ο Γολγοθάς. Δεν μπορεί να έρθει η Ανάσταση εάν δεν περάσουμε το Γολγοθά. Ο πρώτος που το βίωσε και μας έδειξε το δρόμο είναι ο ίδιος ο αρχηγός μας, ο θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός, ο ΜΟΝΟΣ αληθινός Θεός!
• Χρειάζεται διαρκής αγώνας προς την τελείωση και κατάκτηση του Φωτός που είναι ο Χριστός. Ένας αγώνας έως ότου μας βρει ο θάνατος. Να παρακαλούμε μόνο τον Θεό και να ευχόμαστε να μην μας βρει ο θάνατος εν ώρα πτώσεως, αλλά εν ώρα μετανοίας και αναστάσεώς μας.
Καλή Ανάσταση να έχουμε και καλό Πάσχα (μετάβαση).
Καλή μετάβαση (Πάσχα) απ’ τη χώρα του σκότους στη χώρα του Φωτός
και απ’ την χώρα του θανάτου στη χώρα της Ζωής!
και απ’ την χώρα του θανάτου στη χώρα της Ζωής!
Γνωστοποιήσεις
• Οι Κατηχητικές συνάξεις σταματούν την Κυριακή των Βαΐων και θα επαναλειτουργήσουν στις 29-30 Απριλίου 2023 (των Μυροφόρων) και νωρίτερα θα λάβετε το βοήθημα.
• Να υπενθυμίσουμε στα παιδιά το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολόγησης και να φροντίσουμε να εξομολογηθούν.
• Έχουμε επαναδημοσιεύσει τις πρακτικές οδηγίες για τα
ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ. Καλό είναι να το τυπώσετε και να το δώσετε στα παιδιά του Ιερού Βήματος να το διαβάζουν και να τηρούν τα όσα γράφει.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το τέταρτο άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως, με το οποίο θ' ασχοληθούμε σήμερα, έχει περιεχόμενο την Σταύρωση, το Πάθος και την Ταφή του Κυρίου, δηλαδή τον Θάνατό του. Λέει συγκεκριμένα: «Σταυρωθέντα τε υπέρ ημών επί Ποντίου Πιλάτου, και παθόντα, και ταφέντα».
Είναι αλήθεια, παιδιά, ότι όλη η ζωή του Κυρίου μας ήταν ζωή σταυρού και θυσίας για τους ανθρώπους. Το κορύφωμα όμως της θυσίας αυτής ήταν το Πάθος, ο Σταυρός και ο Θάνατός Του. Με συγκίνηση θα παρακολουθήσουμε και φέτος όλοι οι χριστιανοί τα Πάθη του Χριστού μας, την Μ. Πέμπτη και την Μ. Παρασκευή.
Όλοι οι Ευαγγελιστές αναφέρονται στα Άχραντα Πάθη. Περιγράφουν με λεπτομέρειες την αγωνία της Γεθσημανή, την προδοσία του Ιούδα, την εγκατάλειψη των Μαθητών, την καταδίκη από το Συνέδριο των Ιουδαίων, τους εμπτυσμούς, τις ειρωνείες, τα ραπίσματα, που δέχεται όλη την Μ. Πέμπτη το βράδυ ο Χριστός μας, μέχρι το πρωί, που οδηγήθηκε δεμένος στον Πιλάτο για να έπικυρώσει με άνανδρο τρόπο τη θανατική απόφαση κατά του Ιησού και μάλιστα με το μαρτύριο του σταυρού. Αναφέρονται στη συνέχεια στο σκληρό φραγγέλλωμα και στο φοβερό μαρτύριο που υπέστη ο Κύριος, τόσο στον δρόμο προς τον Γολγοθά, όπου ανέβηκε σηκώνοντας τον Σταυρό, όσο και στα φρικτά παθήματα κατά τη Σταύρωσή Του.
Εδώ ας σταματήσουμε για λίγο παιδιά. Ας σταθούμε ευλαβικά κάτω από τον Σταυρό για να παρακολουθήσουμε το θείο δράμα.
ΔΙΗΓΗΣΗ
Το σώμα του Κυρίου μας είναι καρφωμένο στον Σταυρό. Τέσσερα καρφιά, δυό στα χέρια και δυό στα πόδια, συγκρατούν όλο το βάρος του Παναχράντου Σώματος του Κυρίου. Η οδύνη που δοκιμάζει είναι αφόρητη. Οι πόνοι δριμύτατοι. Το ακάνθινο στεφάνι έχει μπηχτεί στο κεφάλι του, και είναι όλο ματωμένο. Επιπλέον η δίψα από τα τραύματα είναι φοβερή καίει τα σπλάχνα Του. Και μέσα σ ̓ αυτό το δράμα του πόνου, βρίσκονται συγκεντρωμένοι κάτω από τον Σταυρό Αρχιερείς, Φαρισαίοι κι ο σκληρός και απάνθρωπος λαός, που όλοι τους σαν μανιασμένοι ταύροι τον εμπαίζουν με αγριότητα, τον φτύνουν και τον βλασφημούν. Που φθάνει, παιδιά, η κακία των ανθρώπων! Αλλά και τυχαίοι διαβάτες που περνούν, τον βλασφημούν και τον εμπαίζουν: «Άλλους έσωσε, τον εαυτό του δεν μπορεί να τον σώσει;»
Κι ο Κύριός μας πως αντιδρά; Τι κάνει; Οπωσδήποτε θα μπορούσε να διατάξει τη γη ν' ανοίξει και να καταπιεί όλους τους σταυρωτές Του. Είναι άλλωστε ο παντοδύναμος Θεός και Δημιουργός του κόσμου. Ωστόσο Εκείνος ανοίγει τα πανάχραντα χείλη Του για να άπευθύνει μία προσευχή προς τον ουράνιο Πα τέρα Του· «Πάτερ, άφες αυτοίς· ου γαρ οίδασι τι ποιούσι» (Λουκ. κγ' 34). Πατέρα μου, συγχώρησέ τους· δεν γνωρίζουν τι κάνουν. Αυτό είναι το μεγαλείο του Θεανθρώπου. Το μεγαλείο της ανεξικακίας Του.
Το δράμα του Κυρίου μας πλησιάζει στο τέλος του. Εξαντλημένος, αποκαμωμένος, βγάζει μια δυνατή κραυγή: «Τετέλεσται!». Δηλαδή, όλα τελείωσαν. Εκπληρώθηκαν όλες οι προφητείες των Προφητών. Και αφού έκλινε το κεφάλι του, άφησε την πανάχραντη Ψυχή Του να βγεί από το Σώμα Του.
Τα γεγονότα που ακολούθησαν είναι συγκλονιστικά. Ο ήλιος σκοτείνιασε, η γη σείστηκε, το καταπέτασμα του Ναού, που χώριζε τα «άγια» από τα «άγια των αγίων», σχίστηκε στα δύο, οι πέτρες σχίστηκαν, τα μνημεία άνοιξαν μόνα τους και πολλά σώματα νεκρών αναστήθηκαν (μετά την Ανάσταση του Κυρίου). Ο Κύριος κρέμεται επάνω στο ξύλο του Σταυρού, ανάμεσα στους δύο σταυρωμένους ληστές, χωρίς πλέον να αναπνέει. Μετά τον θάνατο του Κυρίου και τα συγκλονιστικά σημεία που συνέβησαν, ο όχλος που ήταν συγκεντρωμένος κατάλαβε το κακό που είχε διαπράξει, και γι´ αυτό ένας ένας άρχισαν να φεύγουν από το Γολγοθά χτυπώντας τα στήθη τους σε ένδειξη μεταμέλειας. Ο εκατόνταρχος, δηλαδή ο Ρωμαίος αξιωματικός του εκτελεστικού αποσπάσματος, βλέποντας κι αυτός τα σημεία, αλλά και τον ήρεμο τρόπο με τον οποίο πέθανε ο Χριστός, είπε: «Πράγματι, ο άνθρωπος αυτός είναι αθώος. Και τα σημεία απέδειξαν ότι είναι όντως Υιός του Θεού». Ο εκατόνταρχος αυτός αφού μετανόησε, κατόπιν βαπτίσθηκε και μάλιστα μαρτύρησε για την πίστη του στον Χριστό. Είναι ο άγιος μάρτυς Λογγίνος.
Αντίθετα όμως με τον απλό λαό οι άρχοντες των Ιουδαίων έμειναν σκληροί και ανάλγητοι! Το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να τελειώσουν μ ̓ αυτόν τον Ναζωραίο. Έπρεπε, σύμφωνα με τον Μωσαϊκό Νόμο, να κατεβούν τα σώματα από τους σταυρούς και να ταφούν πριν από τη δύση του ηλίου. Πολύ περισσότερο τη μέρα εκείνη, που με τη δύση του ηλίου άρχιζε η εορτή του Πάσχα και έπρεπε να είναι αμέριμνοι. Γι ̓ αυτό και ζητούν από τον Πιλάτο να σπάσουν τα κόκκαλα των σταυρωμένων για να πεθάνουν συντομότερα. Και πράγματι, οι Ρωμαίοι στρατιώτες έσπασαν τα κόκκαλα των δύο ληστών, που δεν είχαν ακόμη πεθάνει. Όταν ήλθαν όμως στον Ιησού και Τον είδαν νεκρό, δεν Του έσπασαν τα κόκκαλα, αλλά ένας στρατιώτης τρύπησε με λόγχη την πλευρά του Κυρίου και βγήκε αίμα και νερό, απόδειξη ότι είχε πεθάνει.
Ο Κύριός μας, νεκρός! Τι θα γίνει όμως το πανάχραντο Σώμα Του; Θα το ρίξουν και αυτό σε κανέναν τάφο μαζί με τους δύο ληστές; Εμφανίστηκε τότε ένας κρυφός μαθητής του Χριστού, ο Ιωσήφ, Βουλευτής του Μεγάλου Συνεδρίου και πολύ πλούσιος, ο οποίος είχε διαφωνήσει με την απόφαση του Συνεδρίου για τη Σταύρωση του Χριστού, πήρε το θάρρος και ζήτησε από τον Πιλάτο να κατεβάσει το Σώμα του Ιησού και να το θάψει εκείνος. Κι ο Πιλάτος επέτρεψε. Ο Ιωσήφ λοιπόν με τον Νικόδημο, τον άλλο κρυφό Μαθητή του Κυρίου, και τις Μυροφόρες γυναίκες, με επικεφαλής την Παναγία, κατέβασαν το Πανάχραντο Σώμα του Κυρίου από τον Σταυρό, το έπλυναν με νερό, το άλειψαν με πολύτιμα μύρα και το περιτύλιξαν με καθαρούς επιδέσμους. Αφού στη συνέχεια έψαλαν με θρήνο τους επικήδειους ύμνους, έθαψαν το νεκρό Σώμα του Ιησού σε μνημείο που ήταν στον κήπο του Ιωσήφ και στο οποίο κανένας άλλος δεν είχε ενταφιασθεί στο παρελθόν, κύλησαν μια μεγάλη πέτρα στη θύρα του τάφου και έφυγαν. Ο Κύριός μας, νεκρός στον τάφο!
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
Ας εξετάσουμε όμως λίγο καλύτερα τον μυστηριώδη αυτό θάνατο του Κυρίου.
Ο Χριστός, όπως γνωρίζουμε ήταν Θεάνθρωπος. Δηλαδή, τέλειος Θεός και τέλειος Άνθρωπος. Με τον θάνατό του λοιπόν χωρίστηκε η ανθρώπινη ψυχή από το σώμα Του.
1. Τι έγινε όμως η Θεϊκή Φύση του Ιησού μετά τον θάνατό του; (...)
Εδώ υπάρχει ένα μυστήριο που πρέπει να προσέξουμε. Η ψυχή χωρίστηκε από το σώμα, αλλά η Θεότητα του Ιησού έμεινε ενωμένη και με τα δύο, με το σώμα δηλαδή και με την ψυχή. Το σώμα αφ' ενός επειδή ήταν ενωμένο με τη Θεότητα, έμεινε άφθαρτο στον τάφο. Δεν υπέστη καμία αλλοίωση, καμία αποσύνθεση, όπως συμβαίνει με τα ανθρώπινα σώματα των πεθαμένων που αμέσως αρχίζει η αποσύνθεσή τους. Και η ψυχή όμως, η οποία χωρίσθηκε από το σώμα με τον θάνατο του Χριστού, έμεινε ενωμένη με τη Θεότητά Του. Κι έτσι όπως ήταν ενωμένη με τη Θεότητα κατέβηκε μετά τον θάνατο στον Άδη και συνέτριψε τα δεσμά του Άδη, καταργώντας τον θάνατο.
Γι' αυτό και σε κάποιο από τα αναστάσιμα τροπάρια ψάλλουμε: «Εν τάφω σωματικώς, εν άδου δε μετά ψυχής ως Θεός, εν Παραδείσω δε μετά ληστού και εν θρόνω υπήρχες, Χριστέ, μετά Πατρός και Πνεύ ματος πάντα πληρών ο απερίγραπτος». Δηλαδή, η Θεότητα του Χριστού ήταν και στον τάφο με το σώμα, και στον Άδη με την ψυχή, και στον Παράδεισο με τον ληστή, ο όποιος κέρδισε τον Παράδεισο με τη μετάνοιά του· και στον θεϊκό θρόνο με τον ουράνιο Πατέρα Του.
2. Ποιο ήταν το έργο του Χριστού στον Άδη;
Το έργο του ήταν να ελευθερώσει τις ψυχές που κρατούνταν δέσμιες μέχρι τότε στον Άδη. Όπως κήρυξε στη γη ο Χριστός, έτσι κατέβηκε να κηρύξει τη μετάνοια και τη σωτηρία και στις ψυχές που βρίσκο νταν στον Άδη. Και όσοι πίστεψαν στο κήρυγμά Του έλευθερώθηκαν και προγεύονται τον Παράδεισο.
Ίσως αναρωτηθεί κάποιος: Όλοι όσοι άκουσαν το κήρυγμα του Χριστού στον Άδη σώθηκαν; Όχι βέβαια όλοι. Σώθηκαν μόνο όσοι Τον πίστεψαν. Και Τον πίστεψαν μόνο όσοι είχαν ζήσει στη γη σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, οι οποίοι αν ζούσαν και άκουγαν τα λόγια του Χριστού όταν κήρυττε στη γη, θα Τον πίστευαν. Οι υπόλοιποι παρέμειναν στο σκοτάδι του Άδη.
3. Γιατί δέχθηκε ο Χριστός να υποφέρει όλα αυτά τα τρομερά και φρικτά Πάθη;
(...) Υπέφερε τα πάντα για σένα, για μένα, για όλους μας. Θα μπορούσε, όπως άλλωστε είχε πεί και ο Ιδιος στον Πέτρο, να αντιπαρατάξει περισσότερες από δώδεκα λεγεώνες αγγέλων (Ματθ. κζ' 53). Ανέβηκε όμως στον Σταυρό εκουσίως, για να θυσιαστεί για τη σωτηρία όλου του κόσμου. Παρά τον αφόρητο πόνο που εμείς του προκαλούμε με τις αμαρτίες μας, Εκείνος δεν μας αποστρέφεται. Γεμάτο όχι από ανεξικακία μονάχα αλλά από ανέκφραστη τρυφερότητα και στοργή έχει το βλέμμα του προσηλωμένο στον καθένα
μας. Και το βλέμμα αυτό της αγάπης Του λέει τόσο πολλά. Λέει όλα εκείνα που η πλατύτερη από τον ουρανό αγάπη Του έκανε να πεί όχι πιά με τα χείλη αλλά με τη θυσία Του:
Αγαπημένο παιδί, λέει, δες πόσο πόνεσα και χλευάσθηκα για σένα! Για χάρη σου έφτασα ως τον σταυρό. Η αγάπη μου δεν άντεχε να τιμωρηθείς εσύ, και θυσιάστηκα εγώ. Ποιος άλλος σε αγαπά τόσο όσο εγώ; Με χίλιους δυό τρόπους σου έχω δείξει μέχρι σήμερα την απέραντη αγάπη μου. Ο,τι είχες κι ο,τι έχεις κι ο,τι θα λάβεις, είναι δώρο της δικής μου αγάπης.
Για τις δικές μας αμαρτίες λοιπόν, παιδιά, πάσχει όσο κανείς μας. Και γίνεται χιλιοπληγωμένος και καταματωμένος ο Κύριός μας. Πονάει εκεί στον Σταυρό για τις γκρίνιες και τους θυμούς μας. Για τις ζήλειες και τα ψέματά μας. Για τα άπρεπή λόγια, τις παρακοές και τα πείσματά μας. Για την αγενή και ασεβή συμπε- ριφορά μας. Για την αχαριστία μας προς τον Θεό και τους ανθρώπους. Για την καθεμιά αμαρτία μας. Αυτό ακριβώς μας λέει και ο προφήτης Ησαίας, ο οποίος προφήτευσε με λεπτομέρειες τα Πάθη του Χριστού εκα- τοντάδες χρόνια πριν: «Ούτος τας αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών οδυνάται» (Ησ. νγ' 4). Δηλαδή, Αυτός σηκώνει τις δικές μας αμαρτίες και υποφέρει πόνους για χάρη μας.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ
4. Εμείς πως μπορούμε να ανταποκριθούμε στην αγάπη Του; (...)
α) Αυτή τη Μ. Εβδομάδα ας προσπαθήσουμε να είμαστε όσο γίνεται πιο κοντά στον αγαπημένο μας Διδάσκαλο και Σωτήρα. Πώς;... Με την ανελλιπή συμμετοχή μας στις ιερές Ακολουθίες της Εκκλησίας μας. Ν ̓ αφήσουμε τ' απογεύματα οποιαδήποτε άλλη απασχόληση για να βρεθούμε κοντά στο Πάθος του Κυρίου. Να μη λείψουμε ούτε μια φορά από τις Ακολουθίες της Εκκλησίας μας κάθε βράδυ και πρωί Μ. Πέμπτη, Μ. Παρασκευή, Μ. Σάββατο. Το σχετικό βιβλιαράκι θα μας βοηθήσει να παρακολουθήσουμε τα νοήματα των ιερών Ακολουθιών. Και στην Ανάσταση να παραμείνουμε μέχρι το τέλος!
β) Να θυσιάσουμε για Εκείνον κάτι περισσότερο: Μπορούμε να νηστέψουμε, να προσέξουμε τα λόγια μας και το τι βλέπουν ή διαβάζουν τα μάτια μας, να κλείσουμε τις τηλεοράσεις ή να περιορίσουμε το σερφά ρισμα στο διαδίκτυο... Έτσι θα συμπορευθούμε μαζί Του, θα ζήσουμε πλάι Του στον Γολγοθά, θα προετοιμαστούμε καλύτερα και για τη χαρά της Ανάστασης.
γ) Υπάρχει και κάτι ακόμα σπουδαιότερο και πολυτιμότερο για να δώσουμε στον Κύριο, που τόσο μας αγάπησε. Είναι η μετάνοιά μας! Να Του την προσφέρουμε μέσα από το Μυστήριο της ιεράς Εξομολογήσεως και μετά να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε την καρδιά μας καθαρή.
δ) Τέλος στην πορεία προς τον Γολγοθά υπήρξε ένας άνθρωπος που γεύτηκε την ευλογία να ξεκουράσει τον Κύριο σηκώνοντας για λίγο τον Σταυρό Του. Από τότε το όνομά του γράφτηκε στο Ευαγγέλιο... Σίμων ο Κυρηναίος! Πόση χάρη θα δέχτηκε εκείνη την ώρα αυτός ο ευλογημένος άνθρωπος. Πόση χάρη και ευλογία δεχόμαστε και μείς, όταν συνεχίζοντας το έργο του ανθρώπου αυτού προσφέρουμε πρόθυμα τη βοήθειά μας στους άλλους μέσα στο σπίτι μας πρώτα, πιο έξω στη συνέχεια. Να γίνουμε κι εμείς μικροί Σίμωνες Κυρηναίοι ξεκινώντας από αυτή τη Μεγάλη Εβδομάδα!
ε) Και πάνω απ ̓ όλα ας παρακαλέσουμε τον εσταυρωμένο και αναστάντα Κύριό μας για μας, για την οικογένειά μας, για τους φίλους εδώ και όπου αλλού έχουμε κατηχητικά, για την πατρίδα μας, για τον κόσμο ολόκληρο. Να είναι μόνιμος κάτοικος των καρδιών μας ο Κύριος. Κοντά Του για πάντα.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Λοιπόν ας σταθούμε κι εμείς τώρα ευλαβικά μπροστά στο Σταυρό του Κυρίου. Πολύ ευλαβικά. Να σκύψουμε και να αποθέσουμε με βαθύ σεβασμό μπροστά στον Σωτήρα μας τα μύρα της ευγνωμοσύνης μας και της λατρείας μας. Να γονατίσουμε και να προσκυνήσουμε τα Άγια Πάθη Του και να Του πούμε ο καθένας χωριστά και όλοι μαζί: «Εσταυρώθης δι' εμέ, ίνα εμοί πηγάσης την άφεσιν...». Ιησού μου, σταυρώθηκες για μένα... Για να μπορούν να συγχωρηθούν οι αμαρτίες μου... Εγώ τι έκανα για σένα;;
Μαζί με το πιο θερμό «ευχαριστώ» που βγαίνει από τα χείλη μου, σου ανοίγω διάπλατα και την καρδιά μου. Βοήθησέ με να μετανοώ και να αγωνίζομαι κατά της αμαρτίας. Έλα, Σε παρακαλώ, να στήσεις εδώ μέσα μου τον θρόνο Σου. Έλα να γίνεις παντοτινός Άρχων και Κυβερνήτης του νού και της καρδιάς μου. Μου χάρισες τα πάντα... Σου δίνω την καρδιά μου!